وبلاگ
چگونه تابلو رزینی بسازیم؟ آموزش گامبهگام برای شروع کار با رزین اپوکسی
تابلوهای رزینی ترکیبی از هنر، رنگ و خلاقیت هستند. این تابلوها با درخشندگی شیشهای، عمق رنگی چشمگیر و بافت منحصربهفردشان، امروزه در دکوراسیون داخلی بسیار پرطرفدار شدهاند.
اگر شما هم عاشق این نوع آثار هستید و میخواهید بدانید چگونه تابلو رزینی بسازید، در این مقاله از دکوبیریجیک (Biricik) تمام مراحل ساخت تابلو رزینی را به زبان ساده و همراه با تجربهی هنرمندان حرفهای برایتان توضیح دادهایم.
رزین اپوکسی چیست و چرا برای تابلو مناسب است؟
رزین اپوکسی یک مادهی شفاف دو جزئی است که از ترکیب رزین (بخش A) و هاردنر (بخش B) ساخته میشود.
پس از ترکیب این دو ماده، واکنش شیمیایی باعث میشود رزین از حالت مایع به مادهای سخت، شفاف و براق تبدیل شود.
ویژگیهای رزین اپوکسی که آن را برای ساخت تابلو مناسب کرده عبارتاند از:
شفافیت بالا و درخشندگی مشابه شیشه
مقاومت زیاد در برابر رطوبت و حرارت
قابلیت ترکیب با رنگها، اکلیل، چوب و سنگ
امکان ساخت طرحهای انتزاعی و سهبعدی
تابلو رزینی بهنوعی تلفیق علم و هنر است: هم باید نسبتهای شیمیایی را رعایت کنید، هم ترکیب رنگها و بافتها را بشناسید.
ابزار و مواد لازم برای ساخت تابلو رزینی
قبل از شروع کار، باید وسایل خود را آماده کنید. در جدول زیر وسایل پایه برای شروع آورده شده است:
| ابزار | کاربرد |
|---|---|
| رزین اپوکسی و هاردنر | ماده اصلی برای ساخت تابلو |
| پیمانه مدرج و ظرف مخلوط | برای اندازهگیری دقیق مواد |
| دستکش، ماسک و عینک ایمنی | رعایت اصول ایمنی هنگام کار |
| چوب یا MDF برای زیرسازه | پایهی اصلی تابلو |
| پیگمنت و رنگدانه رزینی | برای ایجاد رنگ و افکتهای خاص |
| هیتر یا فندک گازی | برای از بین بردن حبابهای سطحی |
| سمباده و پولیش | برای پرداخت نهایی و درخشش سطح |
نکته: همیشه از رزین باکیفیت و تاریخدار استفاده کنید. رزینهای بیکیفیت بعد از مدتی زرد میشوند یا سطح چسبناک پیدا میکنند.
برای دیدن محصولات رزینی اینجا کلیک کنید!
مراحل گامبهگام ساخت تابلو رزینی
در این بخش همه مراحل ساخت تابلو را به ترتیب مرور میکنیم.
۱. آمادهسازی زیرسازه
ابتدا سطح چوب یا MDF را با سمباده نرم صاف کنید تا هیچ گرد یا لکهای باقی نماند.
اگر قصد دارید چوب طبیعی را بهصورت بخشی از طرح استفاده کنید (مثلاً تابلو چوب و رزین)، بهتر است قبل از رزینریزی، چوب را با یک لایه پرایمر یا رزین نازک پوشش دهید تا هوا از منافذ آن خارج نشود.
میتوانید قطعات دکوری مثل سنگ، صدف یا برگ خشک را نیز با چسب روی سطح ثابت کنید.
۲. آمادهسازی و ترکیب رزین
رزین اپوکسی و هاردنر باید دقیقاً طبق دستورالعمل شرکت سازنده ترکیب شوند.
نسبت معمول ۲ به ۱ یا ۱ به ۱ است (یعنی مثلاً دو پیمانه رزین و یک پیمانه هاردنر).
رزین و هاردنر را در ظرفی بریزید و حدود ۳ تا ۵ دقیقه آرام هم بزنید تا محلول یکدست شود.
⚠️ دقت کنید خیلی تند هم نزنید چون باعث ایجاد حباب در رزین میشود.
۳. اضافه کردن رنگ و پیگمنت
بعد از ترکیب رزین، میتوانید مقدار کمی رنگدانه (پیگمنت) به آن اضافه کنید.
برای تابلوهای رزینی معمولاً از ترکیب چند رنگ استفاده میشود تا افکتهای سهبعدی و عمقی ایجاد شود.
مثلاً رنگ آبی با سفید برای طرح دریا، یا ترکیب رز طلایی با مشکی برای تابلوی لوکس.
اگر میخواهید تابلو شفاف بماند، فقط مقدار کمی رنگ اضافه کنید.
رزینهای غلیظتر رنگ را روشنتر نشان میدهند، رزینهای رقیقتر رنگ را عمیقتر.
۴. ریختن رزین روی سطح (Pouring)
رزین آماده را بهآرامی روی سطح بریزید.
برای کنترل جریان رزین، بهتر است از قاشق یا پیمانه استفاده کنید.
با کاردک پلاستیکی یا چوبی، رزین را روی کل سطح پخش کنید تا یکنواخت شود.
اگر میخواهید طرح خاصی (مثل موج دریا یا افکت مرمر) بسازید، از دو یا چند رنگ رزین استفاده کنید و آنها را در نقاط مختلف بریزید، سپس با چوبک یا باد ملایم از سشوار ترکیبشان کنید تا مرز رنگها نرم شود.
پس از ریختن رزین، حبابها را با حرارت ملایم هیتر از بین ببرید. دستگاه را زیاد نزدیک نکنید تا سطح نسوزد.
۵. زمان خشک شدن و پخت رزین
تابلو را در محیطی بدون گردوغبار قرار دهید.
رزین معمولاً در دمای اتاق (۲۵ درجه) بین ۱۲ تا ۲۴ ساعت به حالت نیمهجامد میرسد و پس از ۲ تا ۳ روز کاملاً سخت میشود.
برای نتیجه بهتر، تا زمان خشک شدن کامل تابلو را جابهجا نکنید.
اگر میخواهید لایه دوم رزین بریزید، باید زمانی این کار را انجام دهید که لایه اول هنوز کاملاً خشک نشده باشد (در حالت ژلهای است).
نکات مهم هنگام کار با رزین
همیشه از دستکش و ماسک استفاده کنید، حتی اگر رزین بوی کمی دارد.
در فضای بسته با تهویه ضعیف کار نکنید.
قبل از شروع کار، همه وسایل را بچینید چون زمان کار با رزین محدود است.
از فندک یا هیتر زیاد استفاده نکنید تا رنگ رزین تغییر نکند.
برای جلوگیری از چسبیدن گرد و خاک، بعد از پایان کار تابلو را با جعبه مقوایی بزرگ بپوشانید.
اشتباهات رایج در ساخت تابلو رزینی
کار با رزین، همانقدر که دلانگیز و چشمنواز است، گاهی نیز چالشهایی دارد که میتواند نتیجهٔ نهایی را تحتتأثیر قرار دهد. شناخت این مشکلات و دانستن روشهای برطرف کردن آنها، بخش مهمی از تجربهٔ هر هنرمند است. در ادامه، چهار مشکل شایع در فرآیند کار با رزین و راهحلهای دقیق و عملی برای هر یک بررسی شده است.
۱. سخت نشدن رزین
یکی از مشکلاتی که بیشتر هنرمندان در آغاز کار با آن مواجه میشوند، سختنشدن رزین پس از گذشت زمان لازم است. رزین اپوکسی از ترکیب دو جزء اصلی، یعنی «رزین» و «هاردنر» ساخته میشود. اگر این دو ماده با نسبت نادرست ترکیب شوند، واکنش شیمیایی بهطور کامل انجام نمیگیرد و رزین در پایان کار به حالت چسبناک، لاستیکی یا نیمهسفت درمیآید. در برخی موارد نیز، همزدن ناکافی موجب میشود بخشهایی از ترکیب بهدرستی واکنش ندهند.
دما نیز نقش مهمی در فرایند سخت شدن دارد؛ محیط سرد واکنش را کند یا حتی متوقف میکند.
راهحل:
برای جلوگیری از این مشکل، لازم است نسبت رزین و هاردنر با دقت کامل اندازهگیری شود. از پیمانههای مدرج استفاده کنید و مواد را حداقل سه تا پنج دقیقه بهآرامی و یکنواخت هم بزنید تا کاملاً یکدست شوند. بهتر است در محیطی با دمای بین ۲۵ تا ۳۰ درجهٔ سانتیگراد کار کنید تا واکنش پخت بهدرستی انجام شود.
۲. ایجاد حبابهای زیاد
وجود حبابهای ریز در سطح یا عمق رزین، یکی از معضلات رایج و در عین حال ناخوشایند است. علت اصلی این پدیده، ورود هوای زیاد به رزین در هنگام همزدن یا ریختن از ارتفاع بالا است. گاهی نیز دمای پایین یا غلظت زیاد مواد سبب میشود حبابها در رزین محبوس بمانند و نتوانند خارج شوند.
راهحل:
برای پیشگیری از این مشکل، پیش از ترکیب، رزین و هاردنر را چند دقیقه در آب ولرم قرار دهید تا غلظت آن کاهش یابد. سپس مواد را بهآرامی هم بزنید تا هوای اضافی وارد نشود. پس از ریختن رزین روی سطح، میتوانید با استفاده از فندک گازی یا هیتر دستی، حرارت ملایمی روی کار بدهید تا حبابهای سطحی از بین بروند. حرارت نباید زیاد یا طولانی باشد، زیرا ممکن است رنگ رزین تغییر کند یا سطح آن بسوزد.
۳. کدر شدن سطح رزین
در برخی موارد، پس از خشک شدن رزین، سطح کار بهجای شفافیت و درخشندگی، حالتی کدر یا مات پیدا میکند. این مسئله معمولاً در اثر وجود رطوبت در محیط، گردوغبار هنگام خشک شدن یا اختلاط ناقص رزین و هاردنر رخ میدهد.
راهحل:
پیش از شروع، اطمینان حاصل کنید که محیط کار خشک و تمیز است. در روزهای مرطوب یا سرد، از دستگاه تهویه یا رطوبتگیر استفاده کنید. پس از ریختن رزین، روی کار را با جعبه یا پوشش تمیز بپوشانید تا گردوغبار روی آن ننشیند. اگر رزین پس از خشک شدن کدر شد، میتوان سطح آن را با سمبادهٔ نرم صیقل داد و با یک لایهٔ نازک رزین شفاف یا پولیش مخصوص، درخشندگی را بازگرداند.
۴. زرد شدن رزین در گذر زمان
یکی دیگر از مشکلاتی که در آثار رزینی دیده میشود، تغییر رنگ و مایل شدن رزین به زردی است. این پدیده بیشتر در رزینهای بیکیفیت یا فاقد مقاومت در برابر اشعهٔ ماوراءبنفش (UV) مشاهده میشود. تابش مستقیم نور خورشید و حرارت زیاد نیز این فرایند را تسریع میکند.
راهحل:
برای پیشگیری از زرد شدن، بهتر است از رزینهایی استفاده شود که در مشخصات فنی آنها عنوان UV Resistant ذکر شده است. تابلوهای رزینی را در معرض نور مستقیم آفتاب قرار ندهید و در حین کار، از حرارت دادن بیش از اندازه پرهیز کنید. همچنین افزودن مقدار اندکی رنگدانه به رزین شفاف میتواند از تأثیر مستقیم نور جلوگیری کرده و پایداری رنگ را افزایش دهد.
اشتباهها در کار با رزین، بخشی طبیعی از مسیر یادگیریاند. شناخت دقیق علت مشکلات و یافتن راهحل برای آنها، تجربهای ارزشمند و ضروری برای هر هنرمند است. با گذشت زمان و تمرین مداوم، حساسیت دست و درک شما از رفتار رزین افزایش مییابد و هر اثر، نسبت به قبل حرفهایتر و زیباتر خواهد بود.
ایدههای خلاقانه برای تابلوهای رزینی
یکی از زیباییهای دنیای رزین این است که هیچ محدودیتی ندارد. هر بار که رزین را روی سطح میریزید، ترکیب رنگ، بافت و طرح جدیدی خلق میشود که تکرار آن غیرممکن است. همین خاصیت باعث شده تابلوهای رزینی از آثار هنری دستساز تا دکورهای لوکس دیواری را در بر بگیرند. در ادامه، چند ایده خلاقانه و جذاب را معرفی میکنیم که میتوانید با مواد ساده و کمی ذوق، آنها را اجرا کنید:
۱. تابلوی دریایی (Sea Resin Art)
تابلوهای دریایی یکی از پرطرفدارترین طرحها در هنر رزین هستند.
در این مدل، سطح تابلو با ترکیب رنگهای آبی، سفید و سبزآبی پوشانده میشود تا بافت و موج دریا شبیهسازی شود.
برای طبیعیتر شدن کار، میتوانید در بخش پایین تابلو از شن، ماسه، صدف، گوشماهی یا سنگریزه واقعی استفاده کنید.
هنگام ریختن رزین، با استفاده از باد ملایم سشوار یا هیتر، موجهای سفید را روی لایه آبی شکل دهید. این ترکیب، حس آرامش دریا را به فضای خانه میآورد و برای اتاق نشیمن یا دفتر کار بسیار مناسب است.
۲. تابلو چوب و رزین (Wood & Resin River)
ترکیب رزین با چوب طبیعی یکی از محبوبترین ایدههاست.
در این روش، دو قطعه چوب با فاصله از هم روی صفحه قرار میگیرند و فضای بین آنها با رزین شفاف پر میشود.
رزین میتواند بیرنگ، آبی یا طلایی باشد تا نمای رودخانهای شکل بگیرد — به همین دلیل به آن “River Art” هم میگویند.
این مدل تابلو به دلیل ترکیب طبیعی چوب و شفافیت رزین، حس گرمی و طبیعت را در فضا ایجاد میکند.
برای خانههایی با دکور مینیمال یا مدرن، تابلوی چوب و رزین گزینهای بینقص است.
۳. تابلوی آسمانی (Galaxy Art)
اگر عاشق رنگهای عمیق و افکتهای درخشان هستید، تابلوهای آسمانی رزینی انتخاب فوقالعادهای هستند.
در این مدل از رنگهای مشکی، آبی تیره، بنفش و مقدار کمی اکلیل یا ورق نقرهای استفاده میشود تا نمای کهکشانی ایجاد شود.
با حرکات چرخشی و پخش ملایم رنگها روی رزین، میتوانید حالتی شبیه به چرخش ستارگان در فضا بسازید.
این تابلوها معمولاً با نور موضعی (مثل هالوژن یا چراغ مخفی) درخشش خیرهکنندهای پیدا میکنند و برای دکور اتاق خواب یا فضای هنری فوقالعادهاند.
۴. تابلوی سنگی و معدنی (Crystal or Geode Resin Art)
در این سبک، از فرم و رنگ سنگهای طبیعی الهام گرفته میشود.
برای ساخت، ابتدا خطوطی نامنظم شبیه لایههای سنگ روی صفحه بکشید و بین آنها را با رزین رنگی، اکلیل و سنگریزه پر کنید.
استفاده از رنگهای طلایی، سفید، سرمهای یا بنفش جلوهی لوکستری به کار میدهد.
میتوانید از سنگهای مصنوعی، کریستالهای آکریلیک یا حتی سنگهای نیمهقیمتی واقعی استفاده کنید.
تابلوهای سنگی رزینی معمولاً ظاهری چشمگیر و لاکچری دارند و بهعنوان هدیه یا دکور لوکس بسیار محبوباند.
۵. تابلو با ترکیب عکس و رزین (Photo Resin Art)
در این ایده، عکس یا تصویر دلخواهتان را روی بوم چاپ کنید، سپس لایهای از رزین شفاف روی آن بریزید.
نتیجه نهایی مانند عکس چاپشده زیر شیشه است: درخشان، شفاف و مقاوم.
اگر میخواهید تابلو حالت خاصتری پیدا کند، میتوانید بخشهایی از عکس را با رنگ یا اکلیل برجسته کنید تا حس سهبعدی ایجاد شود.
این نوع تابلو برای چاپ عکس خانوادگی، منظره یا طرحهای گرافیکی بسیار مناسب است.
۶. تابلو با برگ و گل خشک (Botanical Resin Art)
برای عاشقان طبیعت، تابلوهای برگ و گل خشک رزینی بهترین انتخاب هستند.
گلها و برگها را بین دو لایه نازک رزین شفاف قرار دهید تا حالت معلق و طبیعی پیدا کنند.
حتماً قبل از استفاده، برگها را خشک و پرس کنید تا رطوبت داخل آنها باعث کدر شدن رزین نشود.
این تابلوها حس آرامش و لطافت دارند و برای دکور فضاهای مینیمال یا سبک بوهو فوقالعادهاند.
۷. تابلو رزینی انتزاعی (Abstract Resin Art)
اگر عاشق ترکیب رنگ و آزادی در نقاشی هستید، رزین بهترین ابزار برای بیان خلاقیت شماست.
در تابلوهای انتزاعی رزینی، از رنگهای مکمل یا متضاد استفاده میشود — مثلاً سفید و مشکی، آبی و نارنجی، یا بنفش و طلایی.
رزین را روی سطح بریزید، رنگها را در جهتهای مختلف پخش کنید و اجازه دهید خودش مسیر را پیدا کند.
نتیجه معمولاً غیرقابل پیشبینی اما بسیار چشمنواز است.
هر تابلوی انتزاعی رزینی میتواند حال و احساس خاصی را منتقل کند — از آرامش گرفته تا هیجان و انرژی.
۸. تابلو رزینی مینیمال با رنگهای خنثی
اگر سبک دکوراسیون خانهتان ساده و آرام است، تابلو رزینی مینیمال انتخاب بسیار خوبی است.
در این نوع کارها معمولاً از ترکیب رنگهای خنثی مثل بژ، کرم، سفید و خاکستری استفاده میشود.
افکتهای لطیف و خطوط نرم باعث میشوند تابلو با هر فضایی هماهنگ باشد.
این نوع آثار رزینی، حس سکون و ظرافت را به فضا اضافه میکنند و برای اتاق نشیمن، سالن انتظار یا فضاهای کاری ایدهآل هستند.
۹. ترکیب رزین با متریالهای خاص
خلاقیت یعنی امتحان چیزهای جدید!
برای خاصتر شدن تابلوها میتوانید از ترکیب رزین با متریالهای غیرمعمول استفاده کنید، مثل:
پارچه و تکههای چرم
ورق طلا، نقره یا مس
تکههای آینه یا شیشه خرد
نخ و طناب کنفی برای ایجاد بافت
این ترکیبها باعث میشوند هر اثر شما داستانی مخصوص خودش داشته باشد و هیچ دو تابلویی شبیه هم نباشند.
۱۰. تابلوهای چندلایه و عمقدار
یکی از جدیدترین سبکها، ساخت تابلوهای چندلایه است.
در این روش، چند لایه رزین با طرحهای مختلف روی هم ریخته میشوند تا در نهایت عمق بصری و سهبعدی چشمگیری ایجاد شود.
مثلاً در لایه پایین طرح دریا و صدف، در لایه بعد موجها، و در لایه آخر اکلیل یا خطوط طلایی کار میشود.
نتیجه نهایی، تابلویی است که از هر زاویه نوری، جلوهای متفاوت نشان میدهد.
ساخت تابلو رزینی محدود به الگوهای ثابت نیست — هر هنرمند با ترکیب رنگ، مواد و حس خودش، اثری متفاوت خلق میکند.
مهمترین نکته این است که از تجربه نترسید و اجازه دهید رنگها مسیرشان را پیدا کنند.
حتی اگر بار اول نتیجه دقیقاً چیزی که میخواهید نشد، در هر تلاش چیزی یاد میگیرید و کار بعدیتان حرفهایتر میشود.
سوالات متداول درباره تابلو رزینی
بله، با تمرین و رعایت نسبت ترکیب، بهراحتی میتوانید اولین کار خود را بسازید.
رزین اپوکسی در صورت استفاده اصولی بیخطر است. فقط باید از تماس مستقیم با پوست و تنفس بخارها جلوگیری کنید.
بعد از خشک شدن کامل، با پولیش مخصوص رزین سطح را پرداخت کنید تا درخشندگی آینهای پیدا کند.